„El mole rachmim” / „El Male Rachamim”: Gomulicki, Tuwim, Linke

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 18, 2022
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.10.8
Słowa kluczowe:
żydowska modlitwa, relacje międzytekstowe, Wiktor Gomulicki, Julian Tuwim, Bronisław Linke Jewish prayer, inter-text relations, Wiktor Gomulicki, Julian Tuwim, Bronisław Linke

Main Article Content

Katarzyna Kuczyńska-Koschany
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-1671-2278

Abstrakt

Autorka porównuje nawiązania do żydowskiej modlitwy El Male Rachamim (hebr. ‘Boże Pełen Miłosierdzia’): wiersz El mole rachmim Wiktora Gomulickiego, Ghetto Juliana Tuwima z Notatnika poetyckiego i powojenny rysunek Bronisława Linkego El mole rachmim. Zachodzą między nimi relacje intertekstualne, intersemiotyczne i interpersonalne (Tuwim umieścił utwór Gomulickiego w Księdze wierszy polskich XIX wieku; Linke ilustrował Bal w Operze; zapiska Ghetto zapowiada tekst My, Żydzi polscy). Co dzieje się z motywem wędrującym przez kody kulturowe i znakowe? Czy cezura Zagłady istotnie go odmienia?

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Kuczyńska-Koschany, Katarzyna. 2022. „„El Mole rachmim” / «El Male Rachamim»: Gomulicki, Tuwim, Linke”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 10 (grudzień):105-15. https://doi.org/10.24917/23534583.10.8.
Numer
Tom 10 (2022): Kwalifikacje poetyki (substancje, funkcje, innowacje, recepcje)
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Katarzyna Kuczyńska-Koschany - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Katarzyna Kuczyńska-Koschany (ur. 1970) – profesor, eseistka, poetka. Zajmuje się interpretacją poezji, recepcją poetycką (Rilke, Rimbaud), Zagładą Żydów, esejem literackim, edukacją. Wydała: Rilke poetów polskich (Wrocław 2004, Toruń 2017), Rycerz i Śmierć. O „Elegiach duinejskich” Rainera Marii Rilkego (Gdańsk 2010, Gdańsk 2015), Interlinie w ciemności. Jednak interpretacja (Kraków 2012), „Все поэты жиды”. Antytotalitarne gesty poetyckie i kreacyjne wobec Zagłady oraz innych doświadczeń granicznych (Poznań 2013), Skąd się bierze lekcja polskiego? Scenariusze, pomysły, konteksty (Poznań 2016), Nikt nie widzi dobrze. Eseje (Kraków 2018), Tuwim. Pęknięcie (Łódź 2021), Wiersze (nie)zapomniane Anny Pogonowskiej (Lublin 2018), Wiersz o najważniejszym wierszu Ireny Tuwim (Lublin 2020), oraz własne tomy poetyckie: Zielony promień (Sopot 2006), Łania w styczniu (Kraków 2022). Autorka około 300 artykułów. Członkini Komitetu Nauk o Literaturze PAN, Otwartej Rzeczpospolitej, PEN Clubu.

Bibliografia

Autor nieznany, Modlitwa – specjalnie ułożona na chwilę obecną, przeł. Jan Leński, w: Archiwum Ringelbluma. Antologia, wstęp Jacek Leociak, oprac. Marta Janczewska, Jacek Leociak, BN I 334, wyd. pierwsze, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2019, s. 915.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Brzezina Maria, Polszczyzna Żydów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Kraków 1986.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Księga wierszy polskich XIX wieku, t. 3, zebrał Julian Tuwim, oprac. i wstępem opatrzył Juliusz W. Gomulicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1956.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Linke Bronisław Wojciech, El mole rachmim [„7 IX 1946”, rycina], Gabinet Grafiki i Rysunków Nowoczesnych Muzeum Narodowego w Warszawie, numer inwentarzowy: I-8 / X 62.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Łotman Jurij, Struktura tekstu artystycznego, przeł. Anna Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1984.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Łotman Jurij, Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury, przeł. i przedmowa Bogusław Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Mołodowska Kadia, Boże litościwy, przeł. Bella Szwarcman-Czarnota, w: Moja dzika koza. Antologia poetek jidysz, przeł. różni, wybór i oprac. Karolina Szymaniak, Joanna Lisek, Bella Szwarcman-Czarnota, wprowadzenie Karolina Szymaniak, ilustracje Aleksandra Czudżak, Austeria, Kraków – Budapeszt – Syrakuzy 2018, s. 168–169.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1–2, oprac. Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tuwim Julian, Ghetto, [z cyklu Notatnik poetycki], w: tegoż, Wiersze 2, oprac. Alina Kowalczykowa, Czytelnik, Warszawa 1986, s. 451–452.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tuwim Julian, My, Żydzi Polscy… „Nowa Polska. Miesięcznik” (Londyn), „New Poland Monthly” 1944, t. 3, z. 8 (sierpień), s. 491–494.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żółkiewski Stefan, Teksty kultury. Studia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żydzi w Polsce. Antologia, oprac. Henryk Markiewicz, TAiWPN Universitas, Kraków 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##