Antropogeniczny wpływ na przyrodę w koncepcji Nikołaja Fiodorowa Nieśmiertelny człowiek versus śmiertelna przyroda?

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: cze 30, 2023
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.11.21
Słowa kluczowe:
Nikolai Fedorov, Anthropocene, ecology, resurrection of the dead, regulation of nature Nikołaj Fiodorow, antropocen, ekologia, wskrzeszenie zmarłych, regulacja przyrody

Main Article Content

Justyna Tymieniecka-Suchanek
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-8709-9116

Abstrakt

Artykuł jest wstępnym rozpoznaniem antropocenowego „języka”, w jakim przemawia do współczesnego odbiorcy dzieło Nikołaja Fiodorowa – Filozofia wspólnego czynu. Fiodorow przewidział kryzys planetarny, czym wpisał się w aktualną debatę o antropocenie. Autorka nawiązuje do rozważań Artioma Klujewa, Eleny Suchanowej i Gleba Bakunowa – rosyjskich filozofów, którzy słusznie doszukują się w koncepcji Fiodorowa rozwiązań problemów antropocenu, ale niesłusznie traktują ideę przezwyciężenia śmierci i wskrzeszenia zmarłych, co prowadziłoby do przeludnienia Ziemi, jako panaceum na lepszą przyszłość, którą zapewniłaby ludzkości kolonizacja kosmosu.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Tymieniecka-Suchanek, Justyna. 2023. „Antropogeniczny wpływ Na Przyrodę W Koncepcji Nikołaja Fiodorowa : Nieśmiertelny człowiek Versus śmiertelna Przyroda?”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 11 (czerwiec):326-40. https://doi.org/10.24917/23534583.11.21.
Numer
Tom 11 (2023): Języki antropocenu
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Justyna Tymieniecka-Suchanek - Uniwersytet Śląski w Katowicach

Justyna Tymieniecka‑Suchanek – doktor habilitowana, profesor UŚ, literaturoznawczyni; autorka, współautorka i redaktorka kilku monografii oraz wielu artykułów opublikowanych w kraju i za granicą; założycielka i kierowniczka prekursorskiej pracowni badawczej Laboratorium Animal Studies‑Trzecia Kultura afiliowanej przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego (działającej w latach 2014–2019); pomysłodawczyni, założycielka i redaktorka naczelna interdyscyplinarnego pisma naukowego „Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies”; pomysłodawczyni i organizatorka konferencji naukowych z cyklu „Człowiek – Inny/Obcy Byt”. Obecnie realizuje projekt badawczy w ramach konkursu Narodowego Centrum Nauki „PRELUDIUM BIS‑2” (nr 2020/39/O/HS2/02968) „Prawosławna teologia zwierząt w eseistyce Tatiany Goriczewej” (kierownik grantu). Współpracuje z miesięcznikiem „Dzikie Życie”. Członkini stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Bibliografia

Bińczyk Ewa, Epoka człowieka. Retoryka i marazm epoki antropocenu, PWN, Warszawa 2018.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Dębowski Jan, Przyroda w świetle idei kosmizmu M.F. Fiodorowa, w: Humanistyka, przyrodoznawstwo, technika w obliczu kryzysu biosfery, red. Jan Dębowski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Olsztyn 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Fiodorow Nikołaj, Filozofia wspólnego czynu, przeł. Cezary Wodziński, Michał Milczarek, wyb. Ryszard Łużny, wyb. i uzup. Michał Milczarek, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Fukuyama Francis, Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, przeł. Bartłomiej Pietrzyk, „Znak”, Kraków 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Goričeva Tatʹâna, Tolʹko v Rossii estʹ vesna! O tragedii sovremennogo Zapada. Dnevniki: 1980–2003, Russkij Hronograf, Moskva 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Hawking Stephen, Krótka historia czasu od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, przeł. P. Amsterdamski, Wydawnictwo Alfa, Warszawa 1990.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Juraszek Dawid, Antropocen dla początkujących. Klimat, środowisko, pandemie w epoce człowieka, Fundacja Liberté!, Łódź 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Klûev Artëm, Suhanova Elena, Filosofiâ spaseniâ N.F. Fëdorova kak istočnik idej po rešeniû problem èpohi antropocena, „Sociologiâ” 2020, № 4, s. 263–271.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lenton Timothy, Latour Bruno, Gaia 2.0. Could Humans Add Aome Level of Self-awareness to Earth’s Self-regulation? „Science” 2018, Vol. 361, no. 6407, pp. 1066–1068, https://www.science.org/doi/epdf/10.1126/science.aau0427 [dostęp: 2022/06/15].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Madej-Cetnarowska Monika, Myśl Nikołaja Fiodorowa w literaturze dziewiętnastego i dwudziestego wieku, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, Nowy Sącz 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

McBrien Justin, Akumulacja wymierania. Planetarny katastrofizm w epoce nekrocenu, przeł. Patryk Szaj, w: Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, red. Jason W. Moore, przeł. Krzysztof Hoffman, Patryk Szaj, Weronika Szwebs, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań 2021, s. 137–160.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Milczarek Michał, Z martwych was wskrzesimy. Filozofia Nikołaja Fiodorowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Muhlaeva T.V., Problemy aktualizacii èkologičeskoj ètiki v sovremennom obrazovanii, „Čelovek i obrazovanie” 2021, № 2 (67), s. 82–86.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Paszkowska Małgorzata, Podstawy prawne przeszczepiania komórek, tkanek i narządów, „Polityka Zdrowotna” 2008, T. VI, nr 1–2, s. 18–33., http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-2084-2627-year-2008-volume-6-issue-1-2-article-5860/c/5860-5782.pdf [dostęp: 2022/07/19].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Rowiński Wojciech, Prawne i organizacyjne warunki przeszczepu narządów w Polsce, w: Handel ludźmi. Zapobieganie i ściganie, red. Z. Lasocik, Wydawnictwo IPSiR UW, Warszawa 2006
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Semenova Svetlana, Filosof buduŝego veka: Nikolaj Fedorov, Paškov dom, Moskva 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Semenova Svetlana, Russkij kosmizm, v: Russkij kosmizm: Antologiâ filosofskoj mysli, sost. S.G. Semenova i А.Г. Гачева, Педаноника-Пресс, Москва 1993.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stołowicz Leonid, Historia filozofii rosyjskiej. Podręcznik, przeł. Bogusław Żyłko, Słowo/Obraz/Terytoria, Gdańsk 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tymieniecka-Suchanek Justyna, Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wawrzyniak Jan, Teoretyczne podstawy neonaturalistycznej bioetyki środowiskowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Volkov Aleksandr, Antropocen, kosmocen, robotocen, Nezavisimoe izdatelʹstvo «Nookratiâ», Moskva 2018.Ziółkowski Michał, Pokonać śmierć czy zmienić człowieka? Ideologia współczesnego transhumanizmu wobec heterodoksji Mikołaja Fiodorowa, Wydawnictwo von borowiecky, Radzymin–Warszawa 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##