Retelling w historiach alternatywnych

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 23, 2021
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.9.8
Słowa kluczowe:
retelling, historiografia, historia alternatywna, fakt historyczny, narracja retelling, historiography, alternative history, historical fact, narration

Main Article Content

Krystian Saja
Uniwersytet Zielonogórski
https://orcid.org/0000-0002-5580-6218

Abstrakt

Retelling, czyli ponowne opowiedzenie historii, w literaturze polskiej utrwalił się przede wszystkim w odniesieniu do mitów, legend, baśni, fantastyki oraz literatury postmodernistycznej. Tymczasem tezy z nim związane sprawdzają się na gruncie historiografii oraz historii alternatywnych, realizujących odmienny scenariusz dziejów. Relacja retellingu do tego typu literatury rzadko podlega analizie. W badaniach nad historiami alternatywnymi porusza się natomiast zagadnienia renarracji, intertekstualności, reinterpretacji oraz świata na opak, które bywają utożsamiane z retellingiem. Powyższym zagadnieniom poświęcony jest niniejszy artykuł.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Saja, Krystian. 2021. „Retelling W Historiach Alternatywnych”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 9 (grudzień):120-38. https://doi.org/10.24917/23534583.9.8.
Numer
Tom 9 (2021): Teorie literatury fantastycznej w Polsce: koncepcje i recepcje
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Krystian Saja - Uniwersytet Zielonogórski

Krystian Saja – doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo, absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego, adiunkt w Zakładzie Literaturoznawstwa, Pracownia Mitopoetyki i Filozofii Literatury Instytutu Filologii Polskiej UZ. Członek zielono­górskiego oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Swoje zainteresowa­nia badawcze skupia wokół literatury kontrfaktycznej, literaturoznawstwa kognitywnego, antropologii kultury, memetyki oraz teorii literatury.

Bibliografia

Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. Henryk Podbielski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1983.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. Anna Kryczyńska-Pham, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Chladenius Johann Martin, Allgemeine Geschichtswissenschaft, [b.w.], Leipzig 1752.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Federman Raymond, Imagination as Plagiarism (An Unfinished Paper), „New Literary History” 1975/1976, t. 7.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Górecka Magdalena, Historie alternatywne w konwencji steampunk i cyberpunk – wariacje na temat powstania styczniowego w powieściach Konrada T. Lewandowskiego i Adama Przechrzty, „Acta Humana” 2013, nr 4(1), s. 37−48.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Górecka Magdalena, Polityczne afiliacje fantastyki. Historie alternatywne jako dyskurs ideologiczny, „Literaturoznawstwo: Historia, Teoria, Metodologia, Krytyka” 2012–2013, nr 1(6)–2(7), s. 195–207.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gubała Joanna, Metodologiczna refleksja nad badaniami pamięci zbiorowej. Próba wstępnego ujęcia problemu na przykładzie rozważań Jeffreya Olicka, Wulfa Kansteinera oraz Alona Confino, „Acta Universitatis Lodziensis” 2012, nr 42, s. 63–82.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Halbwachs Maurice, Społeczne ramy pamięci, przeł. Marcin Król, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Januszkiewicz Michał, O pojęciu mimesis w poetyce Arystotelesa, „Sztuka i Filozofia” 2002, t. 21, s. 137–152.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Joosen Vanessa, Critical and Creative Perspectives on Fairy Tales. An Intertextual Dialogue between Fairy-Tale Scholarship and Postmodern Retellings, Wayne State University Press, Detroit 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kody kultury. Interakcja, transformacja, synergia, red. Halina Kubicka, Olga Taranek, Wydawnictwo Sutoris, Wrocław 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kostecka Weronika, Baśniowe herstory. Postmodernistyczne strategie reinterpretacyjne Angeli Carter, Tanith Lee i Emmy Donoghue, „Creatio Fantastica” 2016, nr 2(53), s. 23–39.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kostecka Weronika, Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kowalczyk Kamila, Przed „dawno, dawno temu” i po „żyli długo i szczęśliwie” – o filmowych i komiksowych prequelach i sequelach na podstawie Jasia i Małgosi braci Grimmów, „Literatura Ludowa” 2014, nr 4–5, s. 39–49.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kultura w świecie luster. Jeszcze o niepowtarzalności i multiplikacjach w sztuce XX i XXI wieku, red. Aleksandra Chomiuk, Ewa Pogonowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kwintylian, Kształcenie mówcy, ks. I, II i X., przeł. i oprac. Mieczysław Brożek, Zakład Na-rodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1951.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lausberg Heinrich, Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przeł. i oprac. Albert Gorzkowski, Wydawnictwo Homini, Bydgoszcz 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lemann Natalia, Historie alternatywne i steampunk w literaturze. Archipelagi badawczo-interpretacyjne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lepianka Maciej, I w następnym dniu, Wydawnictwo Czarcie Żebro, Warszawa 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lewandowski Konrad Tomasz, Bogini z labradoru, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lewandowski Konrad Tomasz, Magnetyzer, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Markiewicz Henryk, Historia a literatura, „Pamiętnik Literacki” 2006, t. 97, z. 3, s. 5–28.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Markiewicz Henryk, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Massumi Brian, Ontopower. War, Powers, and the State of Perception, Duke University Press, Durham – London 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Niewiadowski Andrzej, Smuszkiewicz Antoni, Leksykon polskiej literatury fantastyczno-naukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Retelling: strategie przestrzenne, red. Dominika Ciesielska, Magdalena Kozyra, Aleksandra Łozińska, Małgorzata Sugiera, Wydawnictwo Wiele Kropek, Kraków 2019.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Saint-Gelais Richard, Fictions transfuges. La transfictionnalité et ses enjeux, Éditions du Seuil, Paris 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Sapkowski Andrzej, Rękopis znaleziony w smoczej jaskini. Kompendium wiedzy o literaturze fantasy, wyd. 2, rozszerz., SuperNOWA, Warszawa 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Schopenhauer Arthur, Świat jako wola i przedstawienie, przeł. J. Garewicz, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skowera Maciej, Postmodernistyczny retelling baśni – garść uwag terminologicznych, „Creatio Fantastica” 2016, nr 2(53), s. 41–56.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Słownik poetologiczny, „Forum Poetyki” 2015, nr 2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Szczerek Ziemowit, Rzeczpospolita zwycięska. Alternatywna historia Polski, Wydawnictwo Znak Horyzont, Kraków 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Śmietana Urszula, Re-Grimmowanie baśni. Kulturoterapia Angeli Carter, „Czas Kultury” 2004, nr 4, s. 48–57.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tabaszewska Justyna, Przeszłe przyszłości. Afektywne fakty i historie alternatywne, „Teksty Drugie” 2017, nr 5, s. 48–69.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tatarkiewicz Władysław, Historia estetyki, t. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wrocław 1960.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Thierry Augustin, Considérations sur l ’histoire de France, Librairie Furne, Jouvet et Cie Éditeurs, Paris 1840.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tomczok Paweł, Życie innych historii, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2011, nr 1(1), s. 35–44.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Topolski Jerzy, Refleksje na temat historii alternatywnej, „Przegląd Humanistyczny” 1999, s. 1–11.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles – Horacy – Pseudo-Longinos, przeł. Tadeusz Sinko, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1951.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Valéry Paul, Estetyka słowa, przeł. Donata Eska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1971.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wackernagel Wilhelm, Poetik, Retorik und Stilistik, Verlag der Buchhandlung des Waisen-hauses, Halle an der Saale 1906.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wąsowicz Magdalena, Historie alternatywne w literaturze polskiej: typologia, tematy, funkcje, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2016, t. 59, z. 2, s. 93–105.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

White Hayden, Metahistory. The Historical Imagination in Nineteenth-Century Europe, Johns Hopkins University Press, Baltimore 1974.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

White Hayden, Poetyka pisarstwa historycznego, przeł. Ewa Domańska, Mirosław Loba, Arkadiusz Marciniak, Marek Wilczyński, TAiWPN Universitas, Kraków 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wróblewska Violetta, Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zychowicz Piotr, Pakt Ribbentrop-Beck, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żołądź Piotr, Literatura (wy)czerpana? Recepcja strategii narracyjnych Andrzeja Sapkowskiego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2018, t. 36(2), s. 81–94.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##