Wokół pisarstwa „historyczno-fantastycznego” Teodora Parnickiego (na podstawie dylogii „Muza dalekich podróży” i „Staliśmy jak dwa sny”)

Main Article Content

Maciej Szargot
https://orcid.org/0000-0003-1205-3241

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony kształtowi genologicznemu uprawianej przez Teodora Parnickiego powieści historyczno-fantastycznej, rozpatrywanemu na przykładzie dylogii, którą tworzą dzieła Muza dalekich podróży i Staliśmy jak dwa sny. Szczególnie interesuje mnie obecna w powieściach fantastyka, która wyraźnie reprezentuje dwa typy. Pierwszy z nich nazwałem „fantastyką historyczną”, drugi sam pisarz określił jako „fantastykę czystą”. Ich współwystępowanie odróżnia uprawianą przez Parnickiego powieść od form pokrewnych (powieści historycznej, fantastycznej i historii alternatywnej), a zarazem wyposaża dzieła prozaika w znane z literatury romantycznej cechy (autotematyzm, ironię romantyczną) oraz decyduje o przeważającej nad historycznością - literackości dzieła.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Szargot, Maciej. 2021. „Wokół Pisarstwa „historyczno-fantastycznego” Teodora Parnickiego (na Podstawie Dylogii „Muza Dalekich podróży” I «Staliśmy Jak Dwa sny»)”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 9 (grudzień):107-19. https://doi.org/10.24917/23534583.9.7.
Dział
Studia i szkice
Biogram autora

Maciej Szargot - Uniwersytet Łódzki

Maciej Szargot – prof. dr hab., historyk literatury. Zajmuje się twórczością polskich roman­tyków i pisarzy XX wieku, tradycją romantyczną i gotycką, dydaktyką, literaturą dla dzieci i młodzieży oraz fantastyką. Pracuje jako profesor na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie kieru­je Zakładem Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej. Jest między innymi autorem książek: Ziemia rozdziału – niebo połączenia. O lirykach Zygmunta Krasińskiego (Katowice 2000), Opowieści niesamowite Józefa Bogdana Dziekońskiego (Katowice 2004), „przez wiek […] przez dwa wieki”. Dwa studia o poezji Tadeusza Nowaka (Katowice 2008), Kosmos Krasińskiego. Studia (Piotrków Trybunalski 2009), „Jeżycjada” a sprawa polska. O powieściach Małgorzaty Musierowicz (Katowice 2011; napisana wspólnie z żoną Barbarą), Pamięć słowa. Studia o poezji Juliusza Słowackiego (Kraków 2011), Reporterskie i pisarskie drogi Józefa Bogdana Dziekońskiego (Piotrków Trybunalski 2014), Układanie dramatu. Rzecz o „Nie-Boskiej kome­dii” (Toruń 2017), W stronę interpretacji. Dwie odmienne propozycje dydaktyczne dla szkół średnich i wyższych (Łódź 2020; napisana wspólnie z Małgorzatą Kaczmarek), „Kochany Poeto Ruin…” Studia o Krasińskim (Łódź 2020). Jest również edytorem dzieł romantyków: Zygmunta Krasińskiego, Józefa Bohdana Dziekońskiego i Józefa Aleksandra Miniszewskiego.

Bibliografia

Alternatywna historia. Co by było, gdyby…, z Andrzejem Ajnenkielem, Henrykiem Samsonowiczem, Januszem Tazbirem, Pawłem Wieczorkiewiczem rozmawiają Janusz Osica i Andrzej Sowa, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2005.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Caillois Roger, Odpowiedzialność i styl. Eseje, przeł. Jan Błoński i in., wybór Maciej Żurowski, słowo wstępne Jan Błoński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1967.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czermińska Małgorzata, Teodor Parnicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1974.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Dubowik Henryk, Fantastyka w literaturze polskiej. Dzieje motywów fantastycznych w zarysie, Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Oddział w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Krasiński Zygmunt, Listy do Stanisława Małachowskiego, oprac. i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Krawczuk Aleksander, Starożytność odległa i bliska, Wydawnictwo Interart, Warszawa 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Niewiadowski Andrzej, Smuszkiewicz Antoni, Leksykon polskiej literatury fantastyczno-naukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Parnicki Teodor, Historia w literaturę przekuwana, Czytelnik, Warszawa 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Parnicki Teodor, I u możnych dziwny. Powieść z wieku XVII, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1965.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Parnicki Teodor, Muza dalekich podróży, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1970.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Parnicki Teodor, Rozdwojony w sobie, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1983.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Parnicki Teodor, Staliśmy jak dwa sny, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1973.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Semiotyka kultury, wybór i oprac. Elżbieta Janus, Maria Renata Mayenowa, przedmowa Stefan Żółkiewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Słowacki Juliusz, Dzieła, red. Julian Krzyżanowski, t. 7: Dramaty, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1959.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Świat Parnickiego. Materiały z konferencji, red. Jacek Łukasiewicz, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wąsowicz Magdalena, Historie alternatywne w literaturze polskiej: typologia, tematyka, funkcje, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2016, t. 59, z. 2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##